آیه 150 سوره آل عمران

از دانشنامه‌ی اسلامی

بَلِ اللَّهُ مَوْلَاكُمْ ۖ وَهُوَ خَيْرُ النَّاصِرِينَ

[3–150] (مشاهده آیه در سوره)


<<149 آیه 150 سوره آل عمران 151>>
سوره :سوره آل عمران (3)
جزء :4
نزول :مدینه

ترتیل

ترجمه (مکارم شیرازی)

ترجمه های فارسی

(ای مسلمانان، کافران یار شما نیستند) بلکه خدا یار شماست و او بهترین یاری‌کنندگان است.

[آنان نه سرپرست شما و نه شایسته اطاعت هستند] بلکه خدا یار و سرپرست شماست؛ و او بهترین یاری دهندگان است.

آرى، خدا مولاى شماست، و او بهترين يارى‌دهندگان است.

نه، يارى‌كننده شما خداوند است كه بهترين يارى‌كنندگان است.

(آنها تکیه‌گاه شما نیستند،) بلکه ولی و سرپرست شما، خداست؛ و او بهترین یاوران است.

ترجمه های انگلیسی(English translations)

Indeed, Allah is your Master, and He is the best of helpers.

Nay! Allah is your Patron and He is the best of the helpers.

But Allah is your Protector, and He is the Best of Helpers.

Nay, Allah is your protector, and He is the best of helpers.

معانی کلمات آیه

مولاكم: مولى به معنى سرپرست و مددكار است، اصل آن «ولى» به معنى نزديكى است.

تفسیر آیه

تفسیر نور (محسن قرائتی)


«150» بَلِ اللَّهُ مَوْلاكُمْ وَ هُوَ خَيْرُ النَّاصِرِينَ‌

(از آنها كه دوستدار شما نيستند پيروى نكنيد،) بلكه خداوند مولاى شماست و او بهترين ياوران است.

«1». تفسير مجمع‌البيان و نورالثقلين.

جلد 1 - صفحه 625

نکته ها

در آيه اول سخن از اطاعت كفّار بود، نه مولا و سرپرست گرفتن آنان، اما از اين كه در آيه دوم مى‌گويد: خداوند مولاى شماست، پس استفاده مى‌شود هر كس كفّار را اطاعت كند، در حقيقت را مولا گرفته است.

انگيزه‌ى ارتداد و اطاعت از كفّار، كسب عزّت و قدرت است. قرآن در آيه 150 و آياتى نظير آن، اين خيال واهى را رد مى‌كند و مى‌فرمايد: «أَنَّ الْقُوَّةَ لِلَّهِ جَمِيعاً» «1» و «إِنَّ الْعِزَّةَ لِلَّهِ جَمِيعاً» «2»

پیام ها

1- ولايت و اطاعت، در خداوند منحصر است. «بَلِ اللَّهُ مَوْلاكُمْ»

2- ولىّ گرفتن خداوند، سبب پيروزى شماست. «مَوْلاكُمْ وَ هُوَ خَيْرُ النَّاصِرِينَ»

تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)



بَلِ اللَّهُ مَوْلاكُمْ وَ هُوَ خَيْرُ النَّاصِرِينَ (150)

بَلِ اللَّهُ مَوْلاكُمْ‌: بلكه خداى تعالى يار و مددكار و ناصر و اولى به تصرف و صاحب اختيار شماست. پس با كفار دوستى مكنيد و از غير خدا حق تعالى استعانت و نصرت منمائيد. وَ هُوَ خَيْرُ النَّاصِرِينَ‌: و خداى تعالى بهترين يارى كنندگان است. زيرا قادر و غالب مطلق، و تمامى موجودات مقهور و مغلوب اراده تامه سبحانى خواهند بود.

تنبيه: آيه شريفه را دلالاتى است:

1- آنكه مؤمن نبايد مخالطه و مصاحبت با كفار نمايد، زيرا: الطّبع مكتسب من كلّ مصحوب: طبع انسانى دزد است، و كسب نمايد اخلاق مصاحب و همنشين خود را؛ و بالاخره معاشرت ناجنس، او را به تدريج از دين خارج‌

تفسير اثنا عشرى، ج‌2، ص: 272

نمايد. و حضرت پيغمبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمود: المرء على دين خليله و قرينه‌ «1» شخص بر دين دوست خود و همنشين خود باشد.

2- اطاعت و پيروى كفار در مرام آنان، موجب زيانكارى در دين و دنيا و آخرت است.

3- اعلام مؤمنين به آنكه مولاى به تمام جهات نسبت به شما مؤمنين، خداى تعالى است كه مولويت حق ثابت و دائم و لا يزال و لا يزول او است 4- ابلاغ به آنكه ذات احديّت سبحانى، بهترين نصرت كنندگان در تمام احوال و ازمان است. بنابراين شايسته نباشد كه مؤمن حقيقى اتكال و وثوق به غير خدا نمايد، بلكه بايد تمام وثوق و توجهش به ناصر و مولاى حقيقى ذات يگانه ربوبى باشد.


تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)


بَلِ اللَّهُ مَوْلاكُمْ وَ هُوَ خَيْرُ النَّاصِرِينَ (150)

ترجمه‌

بلكه خداوند دوست و ياور شما است و اوست بهترين يارى كنندگان.

تفسير

صاحب اختيار و دوست و ياور مؤمنين خدا است و او است نگهدار اهل ايمان از هر گونه خطرات پس بايد از او اعانت خواست و از غير او چشم پوشيد و دست توسل در برابر جز او دراز نكرد و نصرت و فتح و ظفر بدست او است و كسى در مقابل اراده او نميتواند عرض اندام كند.

اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)


بَل‌ِ اللّه‌ُ مَولاكُم‌ وَ هُوَ خَيرُ النّاصِرِين‌َ (150)

بلكه‌ خداوند مولي‌ و صاحب‌ اختيار ‌شما‌ ‌است‌ و ‌او‌ بهترين‌ ياري‌ كننده‌گان‌ ‌است‌، نظر بنيرو و قدرت‌ چهار روزه‌ كفار نكنيد قدرت‌ ‌خدا‌ فوق‌ قدرت‌ بشر و نيروي‌ ‌او‌ بيشتر ‌از‌ نيروهاي‌ بشري‌ ‌است‌، تمام‌ كارها ‌در‌ تحت‌ قدرت‌ و اراده‌ ‌او‌ ‌است‌ اراده‌ كند تمام‌ كفار ‌با‌ تمام‌ قوي‌ و نيروهاي‌ ‌خود‌ معدوم‌ صرف‌ شوند بطرفة العين‌ ‌از‌ ‌بين‌ ميروند لشگر ‌خدا‌ ‌از‌ قشون‌ ‌آنها‌ زيادتر ‌است‌ تمام‌ ملائكه‌ لشگر ‌او‌ هستند بلكه‌:

(جمله‌ زرّات‌ زمين‌ و آسمان‌

برگزیده تفسیر نمونه


]

(آیه 150)- در این آیه تأکید می‌کند که «خدا پشتیبان و سر پرست شماست و او بهترین یاوران است» (بَلِ اللَّهُ مَوْلاکُمْ وَ هُوَ خَیْرُ النَّاصِرِینَ).

یاوری است که هرگز مغلوب نمی‌شود و هیچ قدرتی با قدرت او برابری

ج1، ص338

ندارد در حالی که یاوران دیگر ممکن است گرفتار شکست و نابودی شوند.

(آیه 151)-]

در این آیه اشاره به نجات معجزه آسای مسلمانان بعد از جنگ احد می‌کند و می‌فرماید: «ما به زودی در دل کفار رعب و وحشت می‌افکنیم» یعنی، همان‌طور که در پایان جنگ احد افکندیم و نمونه آن را با چشم خود دیدید (سَنُلْقِی فِی قُلُوبِ الَّذِینَ کَفَرُوا الرُّعْبَ).

و در جمله بعد، علت افکندن رعب و ترس را در دلهای آنها چنین بیان می‌کند: «به این جهت که آنها چیزهایی را بدون دلیل شریک خدا قرار داده بودند» (بِما أَشْرَکُوا بِاللَّهِ ما لَمْ یُنَزِّلْ بِهِ سُلْطاناً).

در پایان آیه به سرنوشت این افراد اشاره کرده، می‌فرماید: این افراد به خود و اجتماع خود ستم کرده‌اند «و بنابراین جایگاهی جز آتش نخواهند داشت و چه بد جایگاهی است» (وَ مَأْواهُمُ النَّارُ وَ بِئْسَ مَثْوَی الظَّالِمِینَ).

سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید:

تفسیر های فارسی

ترجمه تفسیر المیزان

تفسیر خسروی

تفسیر عاملی

تفسیر جامع

تفسیر های عربی

تفسیر المیزان

تفسیر مجمع البیان

تفسیر نور الثقلین

تفسیر الصافی

تفسیر الکاشف

پانویس

  1. تفسیر احسن الحدیث، سید علی اکبر قرشی

منابع